معرفی انواع تیر و تیرچه
انواع تیر و تیرچهتیرها و تیرچه ها متریالی هستند که نحوه ی قرارگرفتن آن ها در اسکلت فلزی بصورت اعضای افقی یا شیبدار می باشد. وظیفه ای اصلی تیرو تیرچه این است که بارهای قائم روی محور را به تکیه گاهها که عمدتا ستونها هستند، منتقل می نمایند. تنش های ایجاد شده تحت این بارها تنش کششی و فشاری می باشد.در ادامه به معرفی انواع تیر و تیرچهمی پردازیم.نام گذاری تیرو تیرچه ها طبق وظیفه ی آن ها می باشد.تیرآهن
انواع تیر و تیرچه آهنی:
تیر اصلی یا شاه تیر (Girder)
جز قسمت اصلی باربری سقف است. وظیفه ی این تیرچه این است که بارهای وارد از تیرچهها را به ستونها منتقل نماید.انواع تیر و تیرچه
تیرچه یا تیر فرعی (Joist)
این نوع تیر جز تیرچه های سبک قرار دارد که بار سقف را به شاه تیرها منتقل می کند.انواع تیر و تیرچه
تیر کنار یا لبه ای (Spandrel)
محل قرارگیری این تیرها در اطراف ساختمان می باشد. بارهایی که این نوع تیر تحمل می کند بار سقف، بار دیوارهای کناری می باشد. این تیر همچنین وظیفه ی کلافبندی ساختمان رانیز به عهد دارد.انواع تیر و تیرچه
نعل درگاهی (Lintel)
محل قرار گیری این تیر در سازه های فلزی در و یا پنجره می باشد.انواع تیر و تیرچه
لایه (Purlin)
تیر لایه نیز جز تیرهای سبک می باشد. اگر از کنار به شکل این تیر نگاه کنید Z یا I می باشد. وظیفه ی این تیر حمل بار پوششهای سبک در ساختمانهای صنعتی می باشد.
انواع بارهایی که بر تیر یا تیرچه وارد می شود:
باری که بر تیرها وارد می شود بسته به محلی كه در آن قرار دارند متفاوت می باشد. این بار ها به چند دسته ی متمركز، گستردهی یکنواخت، گستردهی غیر یکنواخت (خطی) و یا ترکیبی از آنها تقسیم می شوند.
تقسیم بندی تیر بر اساس شرایط تکیه گاهی
تکیه گاه رایج مورد استفاده برای تیرها به سه دسته ی تکیه گاه غلتكی ،تکیه گاه مفصلی (پینی) و تکیه گاه ثابت تقسیم می شود.
تفاوت تگیه گاه غلتکی و تکیه گاه مفصلی این است که تکیه گاه غلتكی در برابر حركت در جهت عمود بر محورش مقاومت میكند، اما تکیه گاه مفصلی در برابر حركت تیر در تمامی جهت ها مقاومت میكند. تکیه گاه های غلتكی و مفصلی در مقابل دوران و چرخش در محل تکیه گاه آزاد می باشند.
اما وظیفه ی تکیه گاه ثابت از حركت و دوران تیر در هر جهتی در محل تکیه گاه جلوگیریبه عمل می آورد.
با توجه به نکات ذکر شده تیرها را بر اساس شرایط تکیه گاهی میتوان به سه دسته ی ساده، پیش آمده (تیر سادهی طره دار)، طرهای، دو سر گیر دار و ممتد (سراسری) تقسیم بندی نمود.در ادامه به معرفی جزئیات این تیرها می پردازیم.
تیر ساده به تیری می گویند که دارای یک دهانه می باشد و تکیه گاههای آن در دو طرف به شکل غلتكی و مفصلی میباشد.
تیر طرهای تیری است كه در یک طرف گیر دار و در طرف دیگر فاقد گیر می باشد.
تیرپیش آمده تیری است با تکیه گاههای ساده. اما ممکن است تکیه گاههای آن در آخر تیر قرار نداشته باشد.
تیرممتد یا سراسری تیری است که با بیش از دو تکیه گاه ساده ساخته شده است.
تیر دو سرگیردار تیری است که در دو انتهای خود گیردار می باشد.
تغییرفرم تیر و تیرچه:
ممکن است برخی از تیرها زیر بارهای اضافه دچار تغییر شکل و خمیدگی شده می شوند. یا به نوعی بصورت شکم داده در می آیند. اگر باری که به صورت اضافه به تیر تحمیل شده است برداشته شود تیر به صورت ارتجاعی عمل کرده و دوباره به حالت اول باز می گردد.
نیمرخ های مناسب:
واضح است که تیرهایی از نظر خمشی به صرفه هستند که به ازای ظرفیت خمشی مساوی، سطح مقطع و در نتیجه وزن واحد طول پایینتری داشته باشند. تیرهایی که تحت فرآیند نورد تولید می شوند و در نوع های IPB، INP،IPE، UNP جزء متداول ترین نیمرخها برای خمش می باشند. هنگامی ک مقاومت تیرهای نورد شده در مقابل لنگر خمشی موجود پایینتر باشد، راه حل آن ها برای تقویت اضافه کردن اجزای بیشتر بر روی بالها مانند تسمه یا ورق می باشد.
چنانچه مشاهده شود قطعات تقویت شده برای بار و دهانه به اندازه نباشد، از تیر یا ورق استفاده میشود که از دو ورق بال و یک ورق جان که بوسیله جوش بهم متصل میشوند، به وجود آمده اند و به شکل نیمرخ I ساخته می شود.